ur. 21 VII 1886 w m. Uhelna pow. Stryj, s. Jana, urzędnika Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie, i Tekli z d. Woś, w. rzymskokatolickie, przyn. Sambor, zam. Kraków. Lekarz.
Był prawnukiem wiceprezesa Rządu Narodowego podczas Powstania Listopadowego. Uczęszczał do Gimnazjum w Samborze, Gimnazjum Polskiego w Kołomyi i III Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Po maturze w tym Gimnazjum z 9 VI 1904 wstąpił na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego i w 1909 uzyskał doktorat z filozofii na podstawie rozprawy: "Zagadnienie uczucia". W roku akademickim 1908/1910 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zdał I rygorozum 28 IV 1911, po czym uzyskał zgodę na złożenie II i III rygorozum na Uniwersytecie w Wiedniu. Studia w Krakowie łączył ponadto ze studiami na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Wiedniu i w Lipsku (1906-1908). W 1914 uzyskał w Wiedniu dyplom doktora wszech nauk lekarskich. Po specjalizacji w zakresie neurologii, pracował w Klinice Psychiatryczno-Neurologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas studiów aktywny w licznych organizacjach niepodległościowych: "Pet-u", "Zet-u", Ligi Niepodległości, gdzie był członkiem Delegacji Naczelnej. Był jednym z założycieli Organizacji Młodzieży Niepodległościowej Zarzewiackiej oraz członkiem PDS. 16 VIII 1914 wstąpił do LP, 11 X t1914 mianowany ppor. lek. (XI ranga, rozkaz Komendy LP nr 38 z 1914 11 X 1914), i wyznaczony lekarzem III baonu w 3. pp II Brygady LP. Od 17 X do 30 XI 1914 służył w lazarecie ruchomym (polowym) w Dombó. Po likwidacji szpitala w dniu 30 XI 1914, został jednym z trzech lekarzy nowo utworzonego szpitala legionowego w Felsoviso, ok.60 km na południowy-wschód od Marmaros-Sziget. Po reorganizacji podjętej przez dowódcę II Brygady płk Ferdinanda Kuttnera, został wyznaczony lekarzem III baonu 2. pp LP (do 30 V 1915), a po utworzeniu 6. pp LP, został lekarzem I baonu tego pułku (1 VIII 1915). Jednocześnie był zastępcą szefa Brygadowego Zakładu Sanitarnego III Brygady LP, powołanego 25 VI 1915. Wykazany potem jako lekarz III baonu 6. pp LP w obsadzie służby zdrowia LP z 22 XII 1915. Już 1 XI 1915 awansował na por. lek. i w miejsce chorego dra J. Kołłątaj-Srzednickiego pełnił do XII 1915 obowiązki komendanta Brygadowego Zakładu Sanitarnego. Był także członkiem lekarskiej Rady Pułkowników, reprezentując wówczas Dywizyjny Zakład Sanitarny. Po połączeniu Brygadowych Zakładów Sanitarnych II i III Brygady w Dywizyjny Zakład Sanitarny (25 III 1916) służył do IV 1918 w szpitalach legionowych w Dęblinie, Warszawie i Krakowie. Brał udział w kampaniach LP w Karpatach, na Bukowinie i Wołyniu. Po kryzysie przysięgowym (VII 1917) znalazł się na liście lekarzy z 1 VIII 1917 wyznaczonych do awansu na kpt. lek., a w kilka tygodni później na liście lekarzy Polskiego Korpusu Posiłkowego (5 X 1917). Kolejno wykazany w Szpitalu Fortecznym nr 4 w Krakowie, który posiadał oddział dla Polskiego Korpusu Posiłkowego jako ordynator tego oddziału. Po IV 1918 roku jako asystent w klinice neurologicznej prof. Piltza w Krakowie. Od 1 XI 1918 służył w WP, został odkomenderowany na stanowisko lekarza 4. pp Leg. i 18 XI 1918 mianowany przez gen. B. Roję kpt. lek. Następnie pracował w Szpitalu Okręgowym w Krakowie i wreszcie, z rozkazu NDWP wysłany został w II 1919 do Armii Polskiej we Francji. Z dniem 1 IV 1919 objął obowiązki naczelnego lekarza 2.DP Armii Polskiej gen. J. Hallera. Powrócił o kraju w IV tego roku. Po powrocie do kraju został ordynatorem oddziału dla nerwowo chorych w Szpitalu Zapasowym nr 2 w Krakowie. Brał następnie udział w wojnie z bolszewikami w 4. pp Leg. W VII 1920 został naczelnym lekarzem Szpitala Wojskowego nr 2. w Krakowie. Po wojnie z bolszewikami wykazany 1 VI 1921 w stopniu mjr. w KZS nr 1. W VIII 1921 zdemobilizowany. W 1924 uzyskał habilitację z neurologii i psychiatrii w 1934 został tytularnym profesorem w katedrze neurologii i psychiatrii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1938 objął analogiczną katedrę na Uniwersytecie w Poznaniu. Zmobilizowany 27 VIII 1939 zmobilizowany jako mjr. posp. rusz. lek. i wyznaczony komendantem jednego ze szpitali polowych Armii "Poznań". Po ewakuacji w kierunku wschodnim, został aresztowany przez Sowietów i osadzony w Kozielsku i w 1940 zamordowany przez NKWD w Katyniu. Żonaty, miał syna Ryszarda. Odznaczony VM 5. kl., KN i KW, a w LP austr. "Signum Laudi"
Źródła:
- ANKr., NKN 375;
- CAW I.120.1.203;
- CAW I.120.1.386;
- CAW I.120.63.746;
- CAW I.120.63.263 (tu imię: Marian);
- CAW NKN 150.1.16;
- "Dziennik Narodowy" z 17 XII 1915;
- Lista Starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917;
- Rok bojów na Polesiu 1915-1916, Warszawa 1917;
- OGKr 1918 nr 11;
- Spis oficerów...;
- R.O.1923;
- R.O.1924;
- R.O.Rez.1934;
- W. K. Cygan, Oficerowie Legionów..., t. 5;
- H.Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935;
- M.Dutkiewicz, Służba zdrowia Legionów Polskich w latach 1914-1917, Piotrków 2009;
- W.Rogalski, Spis Lekarzy Legionowych, rkps w rękach prywatnych;
- B. Szwedo, Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Słownik biograficzny, t.II (1914-1921), cz.3, Leszno-Tarnobrzeg 2006. U.Perkowska, Uniwersytet Jagielloński w latach I wojny światowej, Kraków 1990;
- S. Zając, Ocalić od zapomnienia. Pracownicy naukowi oraz absolwenci – wychowankowie Uniwersytetu Jagiellońskiego – Oficerowie Wojska Polskiego ofiary zbrodni stalinowskiego NKWD – 1940 r., Kraków 2002;
- Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51 – 1917/18, t.III, T-Ż, Kraków 2015.
Autorzy:
Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918
Tagi