ur. 11 IV 1890 w Warszawie, s. Alfonsa Karola, rzeźbiarza, i Stefanii Jadwigi z d. Lipska, w. rzymskokatolickie, przyn. Warszawa.
Uczestniczył w strajku szkolnym (1905) w Szkole Realnej w Łowiczu, po relegacji, kontynuował nauke w Gimnazjum Realnym W. Wróblewskiego w Warszawie, w Szkole Zrzeszenia Nauczycieli, a w l.1907-1908 kształcił się w Gimnazjum E. Konopczyńskiego. Po maturze z 23 VI 1908 wyjechał na studia w Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1909-1913). Absolutorium uzyskał 18 XI 1913, po czym podjął starania o uzyskanie stopnia doktora na podstawie rozprawy o stosunku A.Niemcewicza do przeszłości narodowej. Praca została zaaprobowana. Równolegle w 1913 podjął studia na Wydziale Prawa tej uczelni. Od 1904 należał do „Pet”-u, a potem do Związku Młodzieży Postępowej. W 1910 był członkiem założycielem, a w l.1912-1913 prezesem Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej w Krakowie. Był ponadto sekretarzem zarządu głównego Unii Stowarzyszeń Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej (1912-1914). Od 3 XI 1911 należał do ZWC i ZS w Krakowie. Ukończył kurs podoficerski. 29 VII 1914 przydzielony do letniej szkoły w Oleandrach. 8 VIII 1914 wyruszył na front w I plut. 11 komp. strzeleckiej (potem 2 komp. V baonu). 22 VIII 1914 odkomenderowany do tworzonego w Kielcach Komisariatu Rządu Narodowego, przewodniczył miejskiej komisji szkolnej. Następnie od 28 VIII służył w Oddziale Wywiadowczym 1. pp LP, po czym w połowie IX przeszedł do Baonu Uzupełniającego kpt. A. Galicy, w którym dowodził plutonem. Po otrzymaniu zadania zorganizowania ekspozytury oddziału wywiadowczego na terenie austriackiej okupacji Królestwa Polskiego przebywał od 5 X 1914 kolejno w Częstochowie, Kielcach, Radomiu i Piotrkowie, gdzie na krótko przydzielono go do Komisariatu Generalnego PON. Pod koniec miesiąca powrócił do Krakowa i objął funkcję kierownika ekspozytury Oddziału Wywiadowczego przy DW NKN. Po rozwiązaniu ekspozytury, został w końcu 1914 dowódcą III plutonu i zastępcą dowódcy 1. komp. w Baonie Uzupełniającym kpt. A. Galicy. 5 V 1915 mianowany chor.piech.(XII ranga). 3 X 1915 był pacjentem Szpitala LP w Lublinie. o powrocie na front, kontuzjowany 5 VII 1916 pod Kostiuchnówka, po rekonwalescencji przydzielony do 1. komp. uzupełniającej w Kozienicach. Od X tego roku chory, leczył się w szpitalu. 1 XI 1916 awansowany do stopnia ppor. piech. i 6 I 1917 przydzielony do 1 komp. 5 pp LP. Od 6 V do 9 VII przebywał na Kursie Wyszkolenia nr 4 w Zambrowie. Po odmowie przysięgi, został, na podstawie Rozkazu Oficerskiego Dowództwa LP nr 144 z 16 VII 1917 zwolniony z LP bez prawa noszenia munduru. Internowany przez Niemców w Beniaminowie, wydawał tam „Biuletyn Beniaminowski”. W obozie przebywał do 26 II 1918. Zwolniony z obozu, pracował jako nauczyciel języka polskiego i historii w gimnazjum „Uczelnia” w Łodzi. Wykładał też na pensji J. Prussewiczówny oraz na Kursach dla Nauczycieli Szkół Powszechnych. Działał równocześnie w POW. Po rozbrojeniu Niemców, dekretem z 2 XII 1918 przyjęty formalnie do WP i mianowany por.piech. Był referentem politycznym DOGen Łódź, a następnie szefem Oddziału II tego dowództwa. W okresie od 2 I do 17 IV 1920 uczestniczył w wojennym kursie Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. Po jego przerwaniu na skutek działań wojennych, objął funkcję szefa Oddziału II 5.DP i kolejno szefa Oddziału II w DOGen Warszawa. 1 IV 1920 awansowany do stopnia kpt. piech. Po zakończeniu działań wojennych od 2 I 1921 do połowy IX tego roku był słuchaczem kursu WSWoj. Po jego ukończeniu został kierownikiem referatu w Oddziale I SG. Zweryfikowany jako kpt. SG piech. z 1 VI 1919, awansował 1 VII 1923 na mjr. SG piech. Od 15 I 1925 był dowódcą II baonu 36.pp LA po czym od 1 I 1926 służył w Oddziale IV SG i kolejno, od 14 VII tego roku był krótko szefem Wydziału w Oddziale I Sztabu Generalnego by od 31 lipca piastować stanowisko szefa Wydziału Organizacyjnego w Biurze Ogólno-Organizacyjnym MSWojsk. 31 X 1929 został przeniesiony w stan nieczynny, a z dniem 31 VII 1930 w stan spoczynku.Od 1929 pracował jako dyrektor Polskiej Agencji Telegraficznej. 1 VII 1933 mianowano go dyrektorem gabinetu ministra Poczt i Telegrafów a 31 grudnia wiceprezesem Rady Nadzorczej Polskiego Radia, i wreszcie 5 VII 1935 naczelnym dyrektorem Polskiego Radia. Działał społeczniem.in. w Związku Filaretów w Pocztowym Przysposobieniu Wojskowym, ZLP i w kole 5. pp LP. Był redaktorem naczelnym „Biuletynu Informacyjnego Legionowo-Peowiackiego”. Zmarł 5 VII 1938 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim. Odznaczony VM 5 kl., KN i OOP 3. i 5. kl., KW 2x., Złotym KZ i odznaczeniami i orderami zagranicznymi. Brat Mieczysława Alfonsa i Stefana Bronisława.
Źródła:
- CAW I.120.63.103;
- ANKr., NKN 435, Rozkazy Komendy LP IX 1914 - 25 VIII 1917 r.;
- CAW I.120.1.386;
- CAW I.120.63.746;
- Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51 – 1917/18, t.III, S-Ś, Kraków 2014;
- IV Lista strat;
- DRW 1918 nr 10;
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917;
- W. Lipiński, Żołnierska służba Romana Starzyńskiego, 'Żołnierz Legionów i POW' nr 3/1938;
- R.O.1923;
- R.O.1924;
- R.O.1928;
- R.O.1932;
- R.O.Rez.1934;
- PSB t. XLII (2005);
- W.J. Wysocki, Starzyńscy w Łowiczu, Łowicz 1993;
- W.K.Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik Biograficzny, t.IV P-S, Warszawa 2006. Opublikował: Cztery lata w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914-1918, Warszawa 1937;
- Z dziejów Oddziału Wywiadowczego: Legiony na polu walki, Piotrków 1916;
- Dzieje kryzysu przysięgowego w 5 pp Legionów, w: Za kratami więzień i drutami obozów t. II Warszawa 1928;
- Przed piętnastu laty, 'Polska Zbrojna' 1929, nr 213a;
- Wymarsz z Krakowa, 'Strzelec' 1935, nr 30;
- Fragment z pamiętnika, 'Zuchowaty' 1936, nr 116;
- Przed 20-tu laty, 'Polska Zbrojna' 1936, nr 177-183.
Autorzy:
Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918
Tagi