ur. 26 VII 1890 w Lwowie, s. Teofila, lekarza, i Anieli Marii z d. Kirchmayer, w. rzymskokatolickie, przyn. Lwów.
Uczęszczał do V Gimnazjum we Lwowie, w którym w 1908 uzyskał maturę. W 1906 był założycielem tajnego kółka samokształceniowego, zaś w 1907 redagował uczniowski dwutygodnik „Próby”. W okresie nauki gimnazjalnej należał do „Promienia”. W roku akademickim 1911/1912 rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Studiował geologię. O XI 1909 był członkiem ZWC, a potem i ZS. Ukończył kurs oficerski i zdał egzamin oficerski, otrzymując tzw. „parasol”. W IV 1911 objął funkcję zastępcy komendanta ZS w Krakowie. Od I 1912 był komendantem ZS w Krakowie, zaś od VI do XII tego roku komendantem wyższego kursu oficerskiego oraz oficerem do specjalnych poruczeń w sztabie Okręgu Krakowskiego ZS. W okresie od II do IX 1913 pełnił funkcję członka regulaminowej komisji wydawniczej ZS i PDS, a następnie członka Komendy Głównej ZS. W VIII 1913 był członkiem komendy oraz wykładowcą na kursie instruktorskim w Stróży. W X 1913 i II 1914 dokonywał inspekcji ZS w Petersburgu. Moskwie, Rydze, Dorpacie, Wilnie, Warszawie, Radomiu i Włocławku.Równolegle brał aktywny udział w pracach „Promienia”. Należał także do zarządu Unii Stowarzyszeń Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej. Po wybuchu wojny 7 VIII 1914 wyruszył w pole jako dowódca 5. komp. strzeleckiej w baonie J.Narbutta-Łuczyńskiego. Od 17 VIII do 9 XII 1914 był adiutantem w dowództwie baonu i 1. pp LP, a później oficerem sztabu pułku. 9 X 1914 mianowany por. piech. W XII 1914 zachorował na tyfus, po wyleczeniu 22 III 1915 powrócił do służby na stanowisko referenta spraw organizacyjno-wojskowych w DW NKN, gdzie był zaufanym człowiekiem J. Piłsudskiego. 15 VI 1915 mianowany komendantem kompanii w IX randze (rozkaz Komendy LP nr 135 z 2 VII 1915 r.). W styczniu 1916 r. odznaczony za waleczność niem. Żelaznym Krzyżem II klasy (rozkaz Komendy LP nr 177). Jednocześnie od 7 I 1916 był członkiem oficerskiego sądu honorowego. W okresie od 31 I do 30 III 1917 był słuchaczem wojennego kursu Szkoły Sztabu Generalnego. Później wykładał w Szkole Podchorążych Artylerii LP w Górze Kalwarii. Od 15 VII 1917 dowodził I baonem 1. pp LP i równocześnie sprawował funkcję zastępcy dowódcy pułku. W trakcie kryzysu przysięgowego objął 6 VIII 1917 dowództwo 1. pp LP i we IX tego roku przeprowadził jego likwidację. Superarbitrowany w Krakowie 28 XII 1917 i uznany za czasowo niezdolnego do służby. Otrzymał urlop i pensję inwalidy na 6 miesięcy. W I 1918 objął komendę POW w Galicji Wschodniej, a w IV funkcję szefa sztabu POW.Po rozbrojeniu Austriaków w Krakowie 31 X - 1 XI 1918 awansowany przez gen. B. Roję na mjr. SG piech. i mianowany szefem sztabu twierdzy krakowskiej. 9 XI 1918 na czele 330. osobowego oddziału wyruszył na odsiecz Przemyśla, który odbił z rąk ukraińskich 11 XI. Wobec choroby wyjechał 15 XI na leczenie do Zakopanego. Awansowany na ppłk. SG piech. z dniem 15 XI 1918. Rozkazem DOGen Kraków z 30 XI 1918 przydzielony do Komendy m.Krakowa. Pomimo niecałkowitego wyleczenia się powrócił do służby i od 3 I do 10 II 1919 był szefem sztabu Dowództwa Głównego w Poznaniu. Rozkazem z 24 II 1919 z dniem 10 II 1919 przeniesiony z MSWojsk. do Oddziału I NDWP. Mianowany szefem sekcji organizacyjnej Oddziału I NDWP. 30 III został szefem tego oddziału (potem: Oddziału III). Był współtwórcą planów operacji wileńskiej (IV 1919) i kijowskiej (IV - V 1920). Z dniem 1 IV 1920 otrzymał stopień płk. SG piech. W trakcie operacji kijowskiej pełnił funkcję szefa ścisłego sztabu Naczelnego Wodza. Kontuzjowany w następstwie wypadku lotniczego. Po zakończeniu operacji kijowskiej powrócił na zajmowane uprzednio stanowisko. W VIII 1920 był szefem sztabu kwatery głównej Naczelnego Wodza, a potem Frontu Środkowego, natomiast od 14 IX szefem sztabu 6. Armii WP (do 15 V 1921). Na początku 1921 uczestniczył w rozmowach sztabowych w Bukareszcie, w wyniku których 3 III podpisano polsko-rumuńską konwencję wojskową.Następnie I oficer w Inspektoracie Armii nr III w Toruniu. 9 IV 1922 objął dowództwo 13. DP. Zweryfikowany jako płk SG piech. z 1 VI 1919. Wobec choroby w okresie od VII 1922 do III 1923 pozostawał w dyspozycji ministra SWojsk. Od 1 IV 1923 był szefem Biura Historycznego Sztabu Generalnego. 2 V 1924 awansowany na gen. bryg. z dniem 1 VII 1923. Wobec choroby (gruźlica) 15 I 1925 zwolniony ze stanowiska, wyjechał na leczenie do Włoch i Francji. Po powrocie do kraju w VI 1925, przez ponad rok leczył się w Wojskowym Instytucie Przyrodoleczniczym w Warszawie. Podczas przewrotu majowego 1926 opowiedział się po stronie Piłsudskiego. Od 1 VI pozostawał w stanie nieczynnym, zaś 1 X został szefem Wojskowego Biura Historycznego. Uczynił z tej instytucji ważną placówkę naukową. W 1928 powołał „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, w roku kolejnym uczestniczył w powołaniu "Niepodległości", organu Instytutu Badania Najowszej Historii Polski. Rozwinął działalność wydawniczą w tym edycję "Pism - Mów - Rozkazów" Piłsudskiego, zainicjował opracowanie serii historii wojennych pułków polskich, podjął także prace nad wydawnictwem źródłowym „Bitwa Warszawska” i przyczynił się do wydania "Encyklopedii Wojskowej" pod red. Ottona Laskowskiego. Sam wydał wartościowe studium "Działania zaczepne 3 Armii na Ukrainie" (1925).Przez wiele lat był prezesem zarządu głównego Towarzystwa Wiedzy Wojskowej, członkiem komisji historii wojskowości Akademii Umiejętności, członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego i sekretarz generalnym Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski (potem Instytutu Piłsudskiego). W 1930 został przewodniczącym Głównej Rady Programowej Polskiego Radia. Zmarł 20 IX 1934 w Warszawie i został pochowany na Powązkach w legionowej kwat. A-5. Żonaty z Marią z Sawickich od 7 II 1916, mieli synów Mieczysława (ur. 21 V 1917) i Kazimierza (ur. w 1920). Odznaczony orderem VM 5. kl., KN z Mieczami; OOP 3. i 4. kl., KW 3x, Złotym KZ, francuską Legią Honorową 3 i 5 kl., jugosłowiańskim orderem św. Sawy 3 kl., rumuńskim orderem Gwiazdy Rumunii 3 kl. Opublikował m.in.: Z opowiadań oficera sztabowego, w: Legiony na polu walki, Piotrków 1915; W Kowlu, w: Wspomnienia legionowe t. 1, Warszawa 1924. Pomagał Piłsudskiego w zbieraniu dokumentacji i edycji "Roku 1920".
Źródła:
- AAN ZLP, teka 281;
- ANKr., NKN, sygn. 434;
- CAW I.120.63.746;
- CAW I.120.1.386;
- CAW I.120.1.102;
- Oss. rkps 15813/IV;
- Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51 – 1917/18, t.III, S-Ś, Kraków 2014;
- DRW 1919 nr 27;
- "Goniec Polowy Legionów" R.I (1915) nr 8 z 14 VII;
- "Goniec Polowy Legionów" R.II (1916) nr 12 z 15 I.;
- OGKr 1918 nr 8;
- OGKr 1918 nr 11;
- OGKr 1918 nr 17;
- R.O 1923;
- R.O.1924;
- R.O.1928;
- R.O.1932;
- 'Polska Zbrojna' 1934, nr 260, 261;
- S. Pomarański, Julian Stachiewicz (1890-1934), Warszawa 1935;
- T. Różycki, Julian Stachiewicz, 'Tygodnik Ilustrowany' 1934 nr 39;
- P. Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994;
- A. Wojtaszak, Generalicja wojska Polskiego 1921-1926, Szczecin 2005;
- L. Wasilewski, Julian Stachiewicz, 'Wiadomości Literackie' 1934 nr 42;
- T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady Warszawa 1934.
Autorzy:
Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918
Tagi