ur. 25 XII 1895 w Piotrkowie Trybunalskim, s. Augusta, urzędnika, i Zofii z d. Chrzanowska, w. rzymskokatolickie. Słuchacz Wydziału Elektrycznego Szkoły Mechanoczno-Technicznej H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. Książeczka wojskowa nr 13852.
Wnuk żołnierza Powstania Listopadowego, syn członka organizacji obywatelskiej w Powstaniu 1863 roku. Od 1912 uczęszczał do szkoły H.Wawelberga i S.Rotwanda w Warszawie, w rok później zasilił szeregi PDS. W I 1914 uczestniczył w kursie podoficerskim PDS w Rabce, od 15 VII do 2 VIII 1914 brał udział w kursie letnim PDS w Nowym Sączu. Wraz z uczestnikami tego kursu zameldował się 2 VIII 1914 w Krakowie i 7 VIII tego roku wymaszerował do Królestwa w komp. M.Rysia-Trojanowskiego. We IX tego roku przejął dowodzenie nad sekcją I plutonu 1.komp. V baonu 1.pp LP, a po bitwie pod Łowczówkiem (22-26 XII 1914) komendę nad I plutonem 1.komp. I baonu 5.pp I Brygady. 19 IV 1915 przeniesiony wraz z plutonem do 4.komp. tego pułku. 1 I 1915 mianowany ppor.piech., 2 VII tego roku por.piechoty (XI ranga, rozkaz Komendy LP nr 135 z 2 VII 1915). 17 V 1915 ranny w udo pod Klimontowem, 23 V tego roku leczył się w Lehrlingsheim w Witkowach. 21 VII 1915 powrócił do szeregów i objął funkcję adiutanta I baonu 5. pp LP. 2 IX odesłany na dalsze leczenie do Krakowa. Po powrocie do zdrowia, w X 1915 z przydziałem adiutanta pułku. Jako adiutant baonowy został w trybie awansowym NKA mianowany 1 IV 1916 ppor. (XI ranga, rozporządzenie NKA K. nr 7783 z 11 IV 1916 i rozkaz Komendy LP nr 209). Ponownie ranny pod Koszyszczami i po raz kolejny pod Kostiuchnówką 7 VII 1916 roku. Następnie wykazany w 6. pp III Brygady LP. Po kryzysie przysięgowym zwolniony z LP i internowany w Beniaminowie (11 VIII 1917 - 3 I 1918). Po zwolnieniu zgłosił się do PSZ i służył jako instruktor w Szkole Podchorążych Piechoty. 1 IV 1918 mianowany kpt.piech. W XI 1918 uczestniczył w rozbrajaniu Niemców w Warszawie. Od 16 VI do 30 XI 1919 był słuchaczem Kursu Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. Dekretem z 9 XII 1919 zatwierdzony w posiadanym stopniu kpt. piech. z dniem 1 XII 1919 i przydzielony do Nacz. Dow. I. W dniu 11 V 1920 odkomenderowany do 1.DP Leg., 26 VI 1920 przydzielony do Oddziale II Frontu Południowo-Wschodniego na Ukrainie i 15 VII tego roku mianowany mjr.piech, 23 VII 1920 został dowódcą załóg Kowla, Dubna i Łucka. W dniach 7 - 15 VIII 1920 był szefem Oddziału II Frontu Środkowego, a w dniach 15-18 VIII tego roku Grupy Uderzeniowej gen.E.Rydza-Śmigłego. 18 VIII, przy okazji pierwszej reorganizacji do pościgu za bolszewikami, został przydzielony do 2.Armii WP (przemianowanej z 3.Armii) a we wrześniu 1920 roku odkomenderowany na stanowisko szefa Oddziału III 4.Armii WP a potem Oddziale II tej Armii. Po wojnie służył w Oddziale III NDWP oraz w Biurze Ścisłej Rady Wojennej. Po studiach doszkalających w WSWoj. (1921-1922) zweryfikowany jako mjr. SG piech. Od X 1922 do IX 1926 zastępca szefa Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego. następnie, do I1930 oficer sztabu Inspektora Armii gen.J.Rybaka, a od II 1930 do XI 1935 dowódca 5.pp Leg. 1 I 1932 mianowany płk dypl. Od 1 XI 1935 do 1 VII 1938 dowodził brygadą KOP "Podole", Potem był dowódcą piechoty dywizyjnej 2.DP Leg. by 10 VI 1939 objąć dowodzenie nad Warszawską Brygadą Pancerno-Motorową w stanie organizacji. Walczył na jej czele podczas kampanii wrześniowej. 1 X 1939 przedostał się do Warszawy. Tu otrzymał przydział na szefa sztabu i zastępcę dowódcy SZP. Od 30 VI 1940 do 14 II 1942 Komendant Główny ZWZ i nastepnie, aż do aresztowania przez Niemców Komendant Główny AK. Aresztowany 30 VI 1943 w Warszawie, zamordowany w Sachsenhausen na początku VIII 1944. Odznaczony VM 4. i 5.k.,KN, OOP 4. kl., KW 8x, francuską Legią Honorową 4.kl., amerykańskim Legion of Merit i szeregiem innych.
Źródła:
- ANKr., NKN, sygn. 434;
- CAW I.120.1.345;
- CAW I.120.1.386;
- CAW I.120.63.1028;
- CAW I.120.63.746;
- DRW 1919 nr 98;
- "Goniec Polowy Legionów", R.I (1915) nr 8 z 14 VII (tu, iż na propozycję Komendy I Brygady mianowany chor. z odznakami XII rangi rozkazem Komendy LP nr 135 z 2 VII 1915);
- "Goniec Polowy Legionów",R.II (1916) nr 15 z 10 V;
- Lista strat V – VII 1915;
- Spis alfabetyczny I baonu 2.(5.) pp. I Brygady LP, rkps., (oferowany w: Lamus Antykwariaty Warszawskie, XXXVII Aukcja, 7 XII 2013, poz.181);
- Lista Starszeństwa Oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917 (tu: chor, z 2 VII 1915, ppor. z 1 IV 1916);
- VII Lista strat Legionów Polskich, Piotrków 1916;
- H.Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935;
- T.Żenczykowski, Generał Grot u kresu walki, Londyn 1983;
- M.Ney-Krwawicz, Dowódcy Armii Krajowej, Warszawa 2009, s.125-170;
- A.K.Kunert, T.Szarota, red., Generał Stefan Rowecki "Grot" w relacjach i w pamięci zbiorowej, Warszawa 2003;
- M.Jabłonowski, Formacja specjalna. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939, Warszawa 2002-2003;
- B.Polak, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Słownik biograficzny, t.II (1914-1921), cz.2, Koszalin 1993.
Autorzy:
Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918
Tagi