Radoński Zygmunt, ps. „Żarski”

ur. 30 I 1894 w m. Rzeżewo pow. Włocławek, s. Zygmunta, ziemianina, i Heleny z d. Stablewska, w. rzymskokatolickie, przyn. Kraków. Absolwent szkoły realnej. Książeczka wojskowa nr 13433, 4677.

Ukończył Szkołę Handlową we Włocławku oraz II Wyższą Szkołę Realną w Krakowie.Od 1910 należał do II PDS, uzyskując w niej stopień pchor. Od 23 II 1914 był adiutantem Komendy Miejscowej II PDS w Krakowie i jako instruktor prowadził ćwiczenia w środowisku wiejskim.Od 5 VIII 1914 roku dowodził III plut. 2.komp. baonu M. Norwida-Neugebauera (późniejsza 3. komp. III baonu 1 .pp LP). 9 X 1914 mianowany ppor. piech. W XII 1914 zachorował, po powrocie do służby w I 1915, został dowódcą I plut. swojej komp. Podczas bitwy pod Konarami lekko ranny w lewy bok (21 V 1915), pozostał w linii. Następnego dnia pod Kozinkiem stracił prawe oko i od 30 V do 7 XI 1915 przebywał w Szpitalu Fortecznym nr 9 w Krakowie. Wyróżniony w rozkazie J. Piłsudskiego po tej bitwie, awansował na wniosek Komendy I Brygady na komendanta plutonu w X randze (por.piech., rozkaz Komendy LP nr 135 z 2 VII 1915). Po rekonwalescencji został dowódcą komp. oraz zastępcą dowódcy I Baonu Uzupełniającego w Kozienicach. W II 1916 został przyjęty do Szpitala Garnizonowego nr 15 w Krakowie. Od 10 V 1916 aż do kryzysu przysięgowego 1917 roku dowodził 3.komp. 1.pp LP. Rozkazem oficerskim nr 66 z 13 V 1916 ukarany 10-dniowym aresztem za niewojskowe zachowanie. Na początku IV 1917 odnotowany jako dowódca 10. komp.III baonu 1. pp LP i przedstawiony do odznaczenia austr. Krzyżem Wojskowym Karola. Po odmowie przysięgi zwolniony z LP na podstawie Rozkazu Oficerskiego Dowództwa LP nr 144 z 16 VII 1917 bez prawa noszenia munduru. Do III 1918 internowany przez Niemców w Beniaminowie. Po zwolnieniu z obozu wstąpił do PSZ. Początkowo przydzielony do Kursu Wyszkolenia Piechoty nr 3, od 1 V 1918 był dowódcą 2.komp. 1. pp PSZ (późniejszy 7. pp Leg.). Reskryptem Rady Regencyjnej z dniem 12 X awansował na kpt. piech. W WP od pierwszych dni listopada. Walczył w okolicy Białegostoku, obejmując odcinek frontu w okolicy Łap. Od 5 do 30 I 1919 służył sztabie Dowództwa Głównego WP w Poznaniu. Od 4 II 1919 dowodził III baonem 32.pp. Rozkazem z 26 III 1919 przeniesiony z z Poznania do Inspektoratu Szkół. Był komendantem Szkoły Podoficerskiej w Ostrowi, 5 VII tego roku objął stanowisko komendanta Szkoły. Na początku 1920 ukończył kurs w Szkole Aplikacyjnej w Rembertowie po czym został zastępcą szefa Oddziału I DOGen. Poznań. W VI 1920 mianowany szefem Oddziału I Dowództwa Okręgu Etapowego na Ukrainie, na własną prośbę został przeniesiony do służby liniowej. Poległ, trafiony w nogę i brzuch pod Mizoczem w VI 1920. Był odznaczony VM 5.kl. i KN.

Źródła:

  • ANKr., NKN, sygn. 434;
  • ANKr. NKN 435, Rozkazy Komendy LP IX 1914 - 25 VIII 1917 r.;
  • ANKr. NKN 441, Rozkazy oficerskie C i K Komendy Grupy Polskich Legionów;
  • CAW I.120.27;
  • CAW I.120.63.1028;
  • CAW I.120.1.386;
  • CAW I.120.63.746;
  • CAW I.120.1.101;
  • CAW I.120.63.103 (tu: przyn. Kraków;
  • ks. woj. 46770);
  • DRW 1918 nr 1;DRW 1919 nr 7;
  • DRW 1919 nr 40;
  • DRW 1919 nr 66;
  • "Goniec Polowy Legionów" R.I (1915) nr 8 z 14 VII;
  • Lista strat V – VII 1915;
  • VI Lista strat;
  • H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935;
  • T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934;
  • S.F. Składkowski: Beniaminów 1917-1918, Warszawa 1935;
  • B. Polak, Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993;
  • 'Panteon Polski' nr 39/1927;
  • W.K.Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik Biograficzny, t.IV P-S, Warszawa 2006.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji