Pieracki Bronisław Wilhelm

ur. 28 V 1895 w Gorlicach, s. Stanisława Jana, urzędnika straży skarbowej, i Eugenii Marii z d. Budziszewska. W. rzymskokatolickie. Przyn. Tarnów, zam. Tarnów. Maturzysta.

Uzyskał maturę w I Gimnazjum Filologicznym w Nowym Sączu (VI 1914). Już od 1909 należał do ZWC od 1911 do ZS, ukończył kurs oficerski związków. W oddziałach strzeleckich służył od 11 VIII 1914. Walczył w szeregach 14. komp. IV baonu 2. pp LP. 5 XI 1914 mianowany chor. piech., a 26 V 1915 ppor. Już 13 IV 1915 wyznaczony komendantem 3. komp. w Baonie Uzupełniającym kpt. Sz. Rucińskiego (potem kpt. Fr. Sikorskiego), a 10 V 1915 por. piech. i komendantem kompanii w X randze w 4. pp III Brygady LP (rozkaz nr 126 Komendy LP z 26 V 1915, rozkazem nr 129. Komendy LP z 16 VI 1915). 15 VII 1915 wyruszył wraz z 4. pp LP na front w Lubelskim. Już 30 VII 1915 został ciężko ranny pod Jastkowem i leczył sie dłuższy czas w Szpitalu Czerwonego Krzyża w Nowym Sączu. Po rekonwalescencji na powrót w służbie polowej. Był dwukrotnie p.o. dowódcy II baonu 4. pp III Brygady LP. 1 XI 1916 awansował na kpt. piech. Ponownie w zastępstwie dowódca tego baonu - w XII 1916 i na początku I 1917. 5 IV 1917 był wymieniony we wniosku do odznaczenia austr. Krzyżem Wojskowym Karola. W roku akademickim 1916/1917 podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. 26 IX 1918 odebrał świadectwo odejścia. Po kryzysie przysięgowym (VII 1918) wcielony do 16. pp Obrony Krajowej armii austriackiej. Zwolniony w IV 1918 ze względów zdrowotnych, działał w POW. Był komendantem okręgu nowosądeckiego, zaś od X tego roku komendantem placu we Lwowie. Należał do organizatorów Obrony Lwowa (od 1 XI 1918), był dowódcą IV odcinka (dworzec kolejowy). Rozkazem Roi mianowany majorem z dniem 24 XI 1918. 16 XII tego roku przeniesiony został do 4. pp Leg. 1 III 1919 został referentem a od 1 VII 1919 kierownikiem Wydziału w Departamencie I Mobilizacyjno-Organizacyjnym MSWojsk. W okresie od 15 IV do 1 VII 1920 był kierownikiem Sekcji Wyznań Niekatolickich MSWojsk. (jako ppłk. piech. z 1 IV 1920) a następnie oficerem łącznikowym Kwatery Głównej NW. 15 IX 1920 powrócił na poprzednio stanowisko. Zweryfikowany jako ppłk. piech. ze starszeństwem z 1 VI 1919, odbył kurs doszkolenia WSWoj (1 XI 1923 – 15 X 1924). Awansowany na płk. SG piech. z dniem 15 VIII 1924, po ukończeniu kursu, do 26 IV 1928 był I oficerem sztabu w Inspektoracie Armii nr IV. Przejściowo był też szefem gabinetu ministra SWojsk gen. L. Żeligowskiego. Brał udział w przygotowaniach do przewrotu majowego 1926. W 1928 wybrany na posła z listy BBWR w okręgu wyborczym 44 (pow.: Nowy Sącz, Limanowa, Bochnia, Wieliczka), został przeniesiony w stan nieczynny. W Sejmie był przewodniczącym komisji wojskowej i członkiem komisji administracyjnej oraz zastępcą przewodniczącego klubu BBWR. Już 8 X 1928 zrzekł się mandatu i, powołany do służby czynnej w WP, 5 XI został II zastępcą szefa Sztabu Generalnego. Zajmował się koordynacją prac cywilnych ministerstw w zakresie przygotowań obronnych. Funkcję tę pełnił do 22 IV 1929. Ponownie przeniesiony w stan nieczynny, objął stanowisko wiceministra Spraw Wewnętrznych. Przygotowywał m.in. wybory 1930 roku, był także odpowiedzialny za pacyfikację Małopolski Wschodniej (16 IX - 30 XI 1930). 4 XII 1930 mianowany został ministrem bez teki w gabinecie W. Sławka. 22 VI 1932 został ministrem Spraw Wewnętrznych. Urząd ten piastował w gabinetach A. Prystora, J. Jędrzejewicza i L. Kozłowskiego. Zwolennik porozumienia z Ukraińcami, Z jego inicjatywy 2 III 1934 powołano Komitet do Spraw Narodowościowych. 15 VI 1934 ciężko ranny w zamachu zorganizowanym przez Ukraińców w Warszawie przy ul. Foksal, tego też dnia nie odzyskawszy przytomności zmarł w szpitalu. Spoczywa obecnie na cmentarzu komunalnym w Nowym Sączu, kwatera 27. Pośmiertnie awansowany na gen. bryg. (16 VI 1934) oraz odznaczony orderem Orła Białego. Odznaczony także VM 5. kl., KN, OOP 4. kl., KW 4x, Złotym KZ i szeregiem orderów zagranicznych. Honorowy obywatel Nowego Sącza.

Źródła:

  • ANKr., NKN, sygn. 434;
  • ANKr., NKN, sygn. 435;
  • CAW I.120.1.102;
  • CAW I.120.1.128;
  • CAW I.120.1.386;
  • CAW I.120.63.103;
  • CAW I.120.63.746;
  • Lista strat VII - X 1915;
  • "Goniec Polowy Legionów", R.I (1915) nr 4 z 29 V;
  • Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51 – 1917/18, t.III, O-Q, Kraków 2011;
  • OGLw 1918 nr 3;
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917;
  • R.O.1923;
  • R.O.1924;
  • R.O.1928;
  • R.O.1932;
  • J. Gołota, Bronisław Pieracki. Szkic biograficzny (1919–1934), 'Rocznik Sądecki' t. XXIII (1995);
  • Bronisław Pieracki, generał brygady, minister spraw wewnętrznych, poseł na sejm, mąż stanu, człowiek, Warszawa 1934;
  • T. Malinowski, M. Szumański, 2 Pułk Piechoty Legionów Polskich, Warszawa 1939;
  • Obrona Lwowa 1-22 listopada 1939 t. III, Lwów 1939;
  • W. Suleja, Pieracki Bronisław, w: Słownik polityków polskich XX w., red. P. Hauser, S. Żerko, Poznań 1998;
  • B. Waligóra, Organizacja 4 pułku Legionów Polskich, 'Żołnierz Legionów i POW' nr 3-4/1939;
  • P. Majewski, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik Biograficzny, t.IV, M-P, Warszawa 2009.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji