Pełczyński Tadeusz Walenty

ur. 14 II 1892 w Warszawie, s. Ksawerego Michała, technika, i Marii z d. Liczbińska, w. rzymskokatolickie. Student medycyny na UJ.

Ukończył Szkołę realną w Łowiczu a w dniu 24 czerwca 1911 zdał maturę w 8-klasowym Gimnazjum im. gen. P. Chrzanowskiego w Warszawie. W roku akademickim 1911/1912 podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Już w gimnazjum działał w "Pet", "Zet", od X 1912 w ZS i od X 1913 w Drużynach Polowych Sokoła. Do LP wstąpił 2 VII 1915 po okresie przymusowej służby w obozie rosyjskich jeńców, dokąd skierowany został przez Niemców okupujących Włocławek. W LP otrzymał przydział do 6. pp III Brygady LP. 11 XI 1915 mianowany chor. piech. Dowodził plutonem, a od 3 VIII 1916 powierzono mu komendę nad 1. komp. wraz z awansem na ppor. piech. (18 VIII 1916). Od 7 V 1917 uczestniczył w Kursie Wyszkolenia nr 6 w Zambrowie. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Beniaminowie (od 28 VII 1917). Po zwolnieniu podjął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim. 30 XI 1918 wstąpił do WP. Jako dowódca 1. komp. 6. pp Leg. walczył na froncie litewsko-białoruskim. Dekretem z 2 XII 1918 przyjęty został formalnie do WP i mianowany por. W drugiej połowie roku (24 IX - 15 XI 1919) szkolił się na kursie dowódców batalionów w Rembertowie. Z dniem 1 XII 1919 mianowany kpt. piech., w końcu I 1920 został dowódcą II baonu Szkoły Podchorążych Piechoty. Zweryfikowany po wojnie jako mjr. piech. ze starszeństwem z 1 VI 1919, odbył studia w WSWoj. w Warszawie (1921-1923). Wykazany w stopniu mjr. w Spisie oficerów służących czynnie w dniu 1 VI 1921. Był wówczas przydzielony do 6. pp Leg. Od września 1924 był referentem Wydziału "Wschód" O.IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej. Od grudnia 1926 do maja 1927 był był szefem Wydziału "Wschód" w O.III Sztabu Generalnego, od stycznia 1929 Szefem O.II SG. W l.1932-1935 dowodził 5. pp Leg., po czym ponownie zawiadywał O.II Sztabu Głównego WP (do 24 X 1938). W wojnie 1939 roku dowodził piechotą dywizyjną 19. DP. 5 X 1939 zameldował się w Warszawie i wstąpił do SZP. Komenderował okręgiem ZWZ w Lublinie (VII 1940 - IV 1941). Od lipca 1941 Szef Sztabu Komendy Głównej AK i od września 1943 jednocześnie zastępca dowódcy AK. (gen. bryg. z 24 XI 1943), Ciężko ranny w gmachu PKO podczas Powstania Warszawskiego pełnił nadal swe funkcje. Od 2 X 1944 do 4 V 1945 przebywał w niemieckich obozach. Po uwolnieniu Szef Gabinetu NW a następnie szef podkomisji AK przy SG. Po demobilizacji osiedlił się w Londynie, w 1947 współzałożyciel i przewodniczący Studium Polski Podziemnej. Żonaty od 30 VIII 1923 z Wandą Filipkowską, legionistką 6. pp. Zmarł 3 I 1985 w Londynie, spoczywa na Powązkach. Odznaczony m. in. VM 4. i 5. kl., KN, OOP 4. kl., KW 6x, oraz licznymi polskimi i zagranicznymi orderami i odznaczeniami.

Źródła:

  • CAW I.120.63.746;
  • DRW 1918 nr 10;
  • DRW 1919 nr 98;
  • Lista Starszeństwa...1917;
  • Rok Bojów na Polesiu (1915-1916), Warszawa 1917;
  • R.O.1923;
  • R.O.1924;
  • R.O. 1928;
  • R.O.1932;
  • R.O.1939;
  • F. Sławoj-Składkowski, Beniaminów 1917-1918, Warszawa 1935;
  • M. Ney-Krwawicz, Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945, Warszawa 1990;
  • W. Baliński, Człowiek w cieniu. Tadeusz Pełczyński. Zarys biografii, Kraków 1994;
  • Corpus Studiosorum..., t. 3;
  • Biuletyn Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku, R.XLIII (1986);
  • "Monitor Polski" 1931, nr 18.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji