Orkan (właściwie Smreczyński Franciszek Ksawery, do 1897 Smaciarz) Władysław

ur. 27 XI 1875 w m. Poręba Wielka k. Limanowej, s. Macieja i Katarzyny z d. Smreczak, w. rzymskokatolickie. Publicysta, pisarz.

Po odebraniu edukacji w szkole w Porębie Wielkiej (1884-1886) a następnie w szkole klasztornej cystersów w Szczyrzycu (1886–1888), uczył się w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. Od 1895 próbował swych sił na polu literatury, publikując od 1895 w tygodniku „Diabeł” i „Młodość” (organ Stowarzyszenia „Zjednoczenie”). W 1913 został redaktorem „Gazety Podhalańskiej” i brał udział w organizowaniu Drużyn Podhalańskich. Należał do czołowych przedstawicieli Młodej Polski. W 1914 poręczył za aresztowanego na Podhalu W. Lenina. Po wybuchu wojny wstąpił do LP. Początkowo (do 30 IX 1914) pracował w Wydziale Werbunkowym, 7 X 1914 porzucił zadania i podjął próbę przedostania się do Austrii. Po powrocie do Galicji przydzielony został do Biura Prasowego NKN. Stamtąd oddelegowany 23 IV 1915 do Biura Werbunkowego przy Baonie Uzupełniającym w Radomsku. W 15 VII 1915 wyruszył z Piotrkowa na front w składzie 4. pp III Brygady LP. Uczestniczył m. in. w bitwie pod Jastkowem (31 VII-3 VIII 1915). Rozkazem Komendy LP nr 148 z 20 VIII 1915 mianowany chor. piech. (XII ranga) i przydzielony do oficera placu w Piotrkowie. Po kampanii lubelskiej 4. pp LP został odesłany do CBE DW NKN i przydzielony do placówki w Lublinie, gdzie pozostawał od 1 IX 1915 do 1 IV 1916. Następnie odnotowany w Komendzie Placu LP w Lublinie i w Archiwum LP (18 VIII 1916–7 XII 1917). 1 I 1920 przyjęty do WP służył jako por. piech. w referacie oświatowym 2. pspodh. 20 VII 1920 zweryfikowany jako kpt. piech. i 8 IX 1920 zwolniony do rezerwy. Po wojnie działał w Związku Podhalan, należał do Związku Literatów Polskich. Zmarł 14 V 1930 w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Zakopanem. Żonaty od 20 II 1909 z Marią z d. Zwierzyńską. Z bogatej spuścizny literackiej, poświęcił Legionom wspomnienie "Drogą Czwartaków. Od Ostrowca na Litwę", Kraków 1916, a także Pieśni czasu, Piotrków 1915. Odznaczony KN, OOP 5.kl. i KW.

Źródła:

  • CAW I.120.1.386;
  • CAW I.120.63.746;
  • Lista starszeństwa 1917;
  • "Monitor Polski" 1930, nr 300; PSB, t. 24;
  • Bohaterom Narodowym w Hołdzie…;
  • W. K. Cygan, Oficerowie Legionów..., t 3;;
  • J. Dużyk, Władysław Orkan. Opowieść biograficzna, Warszawa 1975;
  • A. Roliński, A gdy na wojenkę...;
  • E. Wojtas-Ciborska, Księga Limanowian…, cz. 1.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji