Lelek (od 1921 Sowa) Stefan, ps. „Lelek, Łuba, Sowski”

ur. 5 IX 1885 w Kraśniku, s. Stanisława, rolnika i Katarzyny z d. Pyzik.

Należał do organizatorów strajku szkolnego w Lublinie. W 1906 aresztowany i zesłany na Syberię. Ponownie aresztowany we Władywostoku za udział w strajku Floty Dalekowschodniej, zdołał w 1908 zbiec do Japonii. Przez Chiny, Filipiny, Nową Gwineę, Australię, Nową Zelandię, dotarł do Stanów Zjednoczonych, gdzie studiował prawo na Uniwersytecie Valparaiso w Stanie Indiana (1912–1913). 1 IX 1913 wstąpił do ZS, ukończył kurs oficerski organizacji. 6 VIII 1914 zameldował się w oddziałach J. Piłsudskiego, został d-cą III plut. 2. komp. IV baonu. Wskutek zapalenia stawów przebywał 1 XI 1914 – 1 V 1915 w szpitalach w Krakowie, od 8 XII 1914 w szpitalu zorganizowanym w Szkole Męskiej w czeskich Cieplicach i w Merano w Tyrolu (ob. we Włoszech). Po superarbitracji w Innsbrucku z 17 V 1915 uznany za zdolnego do służby tyłowej. Do 20 VI 1915 był d-cą półkomp., następnie służył jako komendant stacji w Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku, następnie jako komisarz werbunkowy DW NKN w pow. janowskim (6 XI 1915 – 20 IX 1916). We IX 1915 mianowany chor. piech. Po decyzji z 14 IX 1916 o zwolnieniu z LP wyjechał do miejsca urodzenia (Kraśnika). Po kryzysie przysięgowym (VII 1917) służył w POW na Lubelszczyźnie. Od 1 VIII 1917 był d-cą Okręgu VIIIa w Zamościu, następnie przydzielony do Ekspozytury Komendy Naczelnej w Lublinie. 1 XI 1918 ponownie jako komendant VIII Okręgu POW rozbrajał garnizon austriacki w tym mieście. Rozkazem Ministra Wojny TRLRP w Lublinie płk. E. Rydza-Śmigłego z 10 XI 1918 awansowany na por. piech. i 13 XI 1918 mianowany z-cą komendanta Okręgowej Komendy Uzupełnień w Lublinie. Prowadził sprawy ewidencji oficerskiej i personalne w Oddziale IIa sztabu DOGen. Lublin. Od 1 VIII 1919 oficer oświatowy w baonie zapasowym 6. pp Leg., 7 X 1919 objął funkcję przewodniczącego stałej komisji przy Oddziale V DOGen. Lublin i kolejno od 15 IX 1920 kierownika Ekspozytury Oddziału II Sztabu Generalnego w DOGen. w Lublinie. Zweryfikowany jako kpt. piech. ze starszeństwem z 1 VI 1919, po wojnie oddelegowany na studia prawnicze w KUL, które ukończył w 1923. Służył następnie w 7. pp Leg. i 8. pp Leg. oraz w Wojskowym Sadzie Okręgowym w Lublinie. Z dniem 31 VIII 1924 przeniesiony do rezerwy. 1929–1939 był sędzią Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Wykazany jako członek lubelskiego oddziału ZLP według stanu na 31 XII 1938. W 1938 został wybrany senatorem z listy OZN. Po Kampanii Wrześniowej 1939 rozpoczął działalność konspiracyjną. Działał w OOB, z którą wszedł w skład SZP. 30 III 1940 został wraz z córką aresztowany i 29 VI 1940 rozstrzelany w Rurach Jezuickich. Pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie. Odznaczony VM 5. kl., KN, KW 4x.

Źródła:

  • AAN, ZLP, teka 276;
  • ANKr., NKN, sygn. 439;
  • Lista chorych, rannych...;
  • OGLub. 1918, nr 1;
  • OGLub. 1918, nr 8;
  • R.O.1923;
  • R.O.1924;
  • R.O.Rez.1934;
  • Spis oficerów służących czynnie...;
  • PSB, t. 17;
  • Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Związku Legionistów Polskich w Lublinie 1937–1938, Lublin brw;
  • W.K. Cygan, Oficerowie Legionów..., t. 3;
  • W. Jaskulski, Cesarska i Królewska Komenda..;
  • "Monitor Polski" 1931, nr 64.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji