Gwiżdż Feliks

ur. 12 I 1885 w m. Odrowąż k. Nowego Targu, s. Wojciecha i Marii z d. Dusza. Dziennikarz, studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Członek „Sokoła”, organizator pierwszych Zjazdów Podhalan (1911, 1913), założyciel Drużyn Podhalańskich (1913) i od 21 VI 1914 prezes Związku Drużyn Podhalańskich. Od 6 VIII 1914 w oddziałach strzeleckich, przydzielony następnie do Baonu Uzupełniającego kpt. A. Galicy. Służył na froncie karpackim w szeregach 2. pp LP (1 X 1914 – 15 IV 1915). 11 V 1915 mianowany chor. piech. Od 1 VII 1915 dowodził komp. sztabową 4. pp III Brygady LP. Po zajęciu Lublina wyznaczony do prowadzenia werbunku w mieście (2 VIII 1915). Ppor. piech. z 20 VIII 1915 (XI ranga, rozkaz Komendy LP nr 148), 1 IX 1915 – 30 IV 1916 był z-cą Komendanta Placu LP w Lublinie. Przeniesiony następnie do służby liniowej d-cą plut. w 10. komp. III baonu 4. pp LP, od X 1916 adiutantem III baonu 4. pp III Brygady LP. W tym czasie zachorował na malarię, leczył się w Lublinie, następnie w Szpitalu Fortecznym nr 4 w Krakowie (7 VIII 1916). Po powrocie do zdrowia przeniesiony do placówki Centralnego Biura Werbunkowego DW NKN w Janowie Lubelskim. 1 XII 1916 został z-cą szefa CBW DW NKN. 10 II – 15 IV 1917 ponownie w 4. pp LP z przydziałem do 9. komp. III baonu tego pułku. Dowodził komp. na kursach wyszkolenia w Zegrzu i Zambrowie. Po kryzysie przysięgowym (VII 1917) służył w DU Polskiego Korpusu Posiłkowego w Bolechowie. Po wypadku, jakiemu uległ w połowie II 1918, zwolniony z szeregów. Od 5 XI 1918 w WP, służył jako z-ca szefa biura prasowego w NDWP oraz w 21. pp. Od 1 IX 1919 por. piech., służył od 3 IX 1919 w Brygadzie Strzelców Podhalańskich, po czym wyznaczony kierownikiem ekspozytury Oddziału II Sztabu Generalnego w Nowym Targu i Zakopanem i kierownikiem referatu plebiscytowego w Nowym Targu, w ramach którego rozwinął działalność na terenie planowanego plebiscytu na Spiszu i Orawie. Formalnie pełnił m.in. zadania starszego referenta w sekcji III Wydziału Propagandy Oddziału II Sztabu MSWojsk. 1 VI 1921 wykazany jako kpt. z przydziałem do 1. pstrz Podhalańskich. 10 VI 1921 przeszedł do rezerwy w stopniu kpt. rez., po czym poświęcił się pracy dziennikarskiej i literackiej. Działał także w ZLP. Od 3 VIII 1935 był prezesem Zarządu Głównego Związku Podhalan. W 1928 wybrany do Sejmu z listy BBWR, pozostał posłem II i III kadencji (do 1935), następnie wybrany do Senatu RP (pozostał w nim do 1938). W okresie okupacji aktywny w konspiracji piłsudczykowskiej i w ZWZ-AK na terenie Warszawy. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim (komendant placu V na Sadybie). Po upadku powstania przeniósł się do Krakowa, gdzie podjął pracę dziennikarską w Polskim Radio. 29 VIII 1945 aresztowany przez NKWD, wyszedł na wolność 13 X 1945. Ponownie aresztowany przez funkcjonariuszy MBP (14 IX 1951), został osadzony w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Zmarł w szpitalu więziennym 27 V 1952. Odznaczony m.in. KN, OOP 4. kl., KW.

Źródła:

  • CAW I.120.1.102;
  • CAW I.120.1.386;
  • CAW I.120.63.746;
  • VII lista strat;
  • Lista starszeństwa 1917;
  • Spis oficerów służących czynnie...;
  • Posłowie i senatorowie..., t. 2;
  • M. Gałęzowski, Wierni Polsce..;
  • "Monitor Polski" 1931, nr 111.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji