ur. 12 XI 1891 w Radomiu, s. Józefa, inżyniera, i Zofii z d. Kałużyńska. Medyk. Przyn. Kraków.
Ukończył Gimnazjum w Żytomierzu. Należał do patriotycznych organizacji szkolnych. Po maturze rozpoczął studia medyczne w Moskwie, skąd przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński i studiował na Wydziale Lekarskim (w l. 1911–1914 oraz 1917–1918). Od 1912 był członkiem ZS, ukończył kurs oficerski organizacji. Od 7 VIII 1914 dowodził IV plutonem 10. komp. strzel. (późniejszej 4. komp. V baonu). Po reorganizacji został dowódcą III (późniejszego IV) plutonu w 1. komp. V baonu. 9 X 1914 mianowany ppor. piech. Uczestniczył w kampanii podhalańskiej oraz w bitwie pod Łowczówkiem, gdzie 24 XII 1914 został ciężko ranny. Powrócił do szeregów 28 II 1915 i objął dowództwo III plutonu. Na wniosek Komendy I Brygady mianowany por. i komendantem plutonu w X randze (rozkaz Komendy LP nr 135 z 2 VII 1915). Od 3 VII 1915 do 10 I 1916 był zastępcą adiutanta i adiutantem 7. pp LP (do IX 1916). Od 20 V do 23 VIII 1916, chory, przebywał w szpitalu. 10 V 1916 awansował na por. piech. Po rozwiązaniu 7. pp, reorganizacji I Brygady powrócił do 1. pp i objął dowodzenie komp. Po kryzysie przysięgowym (VII 1917) zwolniony z LP bez prawa noszenia munduru (Rozkaz Oficerski Dowództwa LP nr 144 z 16 VII 1917) i do 20 III 1918 był internowany w Beniaminowie. Uwolniony, wyjechał do Krakowa, gdzie służył w Komendzie Naczelnej 2. POW, zaś od X był komendantem okręgu krakowskiego. Od pierwszych dni XI 1918 dowodził 1. komp. w 5. pp Leg., z którym brał udział w walkach o Lwów i Galicję Wschodnią. Jako dowódca baonu w 5. pp Leg. uczestniczył w wyprawie wileńskiej (IV 1919). Po odbyciu kursu w Szkole Sztabu Generalnego (VI–XI 1919) objął funkcję oficera operacyjnego 1. DP Leg. (18 XII 1919), a następnie szefa Oddziału III GO gen. E. Rydza-Śmigłego i 3. Armii WP. Zweryfikowany po wojnie jako ppłk Sztabu Generalnego ze starszeństwem z 1 VI 1919, wyjechał na studia w Wyższej Szkole Wojennej w Paryżu (1920–1922). Po powrocie służył m. in. w Inspektoracie Armii nr I jako zastępca szefa Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej. W V 1927 został szefem Oddziału III Operacyjnego Sztabu Generalnego. 1 I 1932 awansowany na gen. bryg. 12 X 1935 został Generałem do Prac z siedzibą w Toruniu. Od 21 IX 1938 dowodził GO „Śląsk”, na jej czele wkroczył na Zaolzie. 19 III 1939 mianowany gen. dyw. W kampanii 1939 roku dowodził Armią „Pomorze”. Od 21 IX 1939 do 29 IV 1945 przebywał w niewoli niemieckiej. Po uwolnieniu przez 12. Grupę Armii USA wyjechał do Paryża, następnie w 1946 do Londynu, gdzie pracował jako stolarz, tokarz, brakarz drewna, biuralista w Instytucie Piłsudskiego, fizykoterapeuta i pielęgniarz w szpitalu dla nerwowo chorych w Mabledon. Był jednym z założycieli Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie (1947). W 1954 wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych. Otrzymał upoważnienie do pracy politycznej od gen. K. Sosnkowskiego. Zabiegał wraz ze środowiskiem W. Jędrzejewicza o zorganizowanie Komitetu Zagranicznego Piłsudczyków i przeniesienie punktu ciężkości życia emigracyjnego z Londynu do USA. W l. 1962–1963 był prezesem Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku. Zmarł 21 XI 1966 w Glenncove k. Nowego Jorku. Pochowany został w Polskiej Częstochowie, w Doylestown w stanie Pensylwania. Odznaczony m. in. VM 5. kl. KN, OOP 2., 3. i 4. kl., franc. Legią Honorową 3. kl.
Źródła:
- ANKr., NKN, sygn. 435;
- CAW I.120.1.101;
- CAW I.120.1.386;
- CAW I.120.31;
- CAW I.120.63.746;
- CAW I.120.63.1028;
- CAW, AP 9642;
- CAW, AP 9666;
- JP-NY, Archiwum gen. W. Bortnowskiego, t. 1–8;
- Lista chorych, rannych...;
- R.O.1923;
- R.O.1924;
- R.O.1928;
- R.O.1932;
- R.O.1939;
- K. Ciechanowski, Armia 'Pomorze'...;
- P. Stawecki, Słownik biograficzny...;
- R. Ziobroń, Historia żołnierza tułacza...;
- 'Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza' 1966, nr 289;
- 'Goniec Polowy Legionów' 1915, nr 8;
- 'Monitor Polski' 1931, nr 18;
- 'Sowiniec' 1998, nr 13.
Autorzy:
Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918
Tagi