Arnsztajn Jan, ps. „Jan Ćwiek, Jerzmanowski”

ur. 5 VI 1897 w Lublinie, s. Marka, lekarza, i Franciszki Hanny z d. Meyerson. Student medycyny.

Uczył się w „Szkole Lubelskiej”, gdzie w 1915 uzyskał maturę. Podczas nauki działał w Organizacji Młodzieży Narodowej i skautingu. Jesienią 1914 zaangażował się w prace POW (ps. „Ćwiek”) a w czasie legionowej kampanii na Lubelszczyźnie wstąpił do LP 30 VII 1915. Służył w 1. komp. VI baonu 1. pp, a następnie 7. pp I Brygady LP. Poczynając od 20 VIII 1915 uczestniczył w kampanii wołyńskiej. Chory na dyzenterię, leczył się na tyłach. 25 XI 1915 zwolniony z LP, powrócił do Lublina i podjął ponownie służbę w POW jako Komendant m. Lublina (1 VIII – 4 X 1916) następnie jako zastępca komendanta VIII okręgu POW. Potem w Warszawie sprawował funkcję adiutanta Komendy Naczelnej. Jednocześnie studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim. Od XI 1918 w WP. Rozkazem DOGen. Lublin z 27 XI 1918 zatwierdzony jako oficer Oddziału IIa w DOGen. Lublin, formalnie przyjęty do WP dekretem z 18 XII 1918 z zatwierdzeniem stopnia ppor., nadanego przez E. Śmigłego-Rydza. Rozkazem z 26 IV 1919 przydzielony do DOGen. Lublin z dniem 18 XII 1918. Do końca 1919 służył w referacie personalnym DOGen. Lublin, a potem kierował Wydziałem II oświaty żołnierskiej sekcji VI Propagandy Oddziału II Naczelnego Dowództwa. Od 26 VII 1920 dowodził komp. w 201. pp Armii Ochotniczej. Ciężko ranny w głowę i rękę 3 VIII 1920 pod Ostrowią Mazowiecką. Niewyleczony powrócił na front i od 20 IX 1920 był adiutantem Dywizji Ochotniczej. 8 I 1921 przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. piech. ze starszeństwem z 1 VI 1919. Dokończył wówczas studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując dyplom lekarski. Po podróżach do Szwajcarii, Austrii i Francji zamieszkał w Lublinie. W 1923 rozpoczął praktykę lekarską we własnym gabinecie. Był działaczem ZS, prezesem zarządu ZLP w Lublinie oraz prezesem zarządu okręgu lubelskiego Związku Peowiaków. Pasjonował się literaturą – zainicjował powstanie niezależnej szopki politycznej w Lublinie. Miłośnik sportu, przyczynił się do rozwoju kultury fizycznej w mieście. W 1932 zachorował na gruźlicę i przez rok leczył się w Zakopanem oraz przez kilka miesięcy w Otwocku. Zmarł 31 I 1934 w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Żonaty dwukrotnie, z (N) Kolm, a po jej śmierci z Janiną z Makarczyków Pińską, aktorką. Bezdzietny. Odznaczony KN z Mieczami, KW 2x, Odznaką POW, Odznaką "Za Wierną służbę" I Brygady.

Źródła:

  • AAN, ZLP, teka 270;
  • DRW 1919, nr 2;
  • DRW 1919, nr 49;
  • OGLub. 1918, nr 8;
  • R.O.1923;
  • R.O.1924;
  • Bohaterom narodowym...;
  • M. Gałęzowski, Na wzór Berka...;
  • Słownik biograficzny miasta Lublina, t. 1;
  • A. Roliński, A gdy na wojenkę...;
  • 'Monitor Polski' 1931, nr 156.

Autorzy:

Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek
Słownik Legionistów Polskich 1914-1918

Tagi

  Pobierz

  Powróć

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji